پترولوژی سنگ های آذرین ننطقه ی زاجکان(غرب قزوین) و رابطه ی آن با آلتراسیون منطقه

منطقه ی مورد مطالعه در غرب قزوین، بخشی از کوه های طارم است که در بین عرض جغرافیایی? 5. 17 ?36 تا ? 23 ?36 و طول جغرافیایی ? 20 ?49 تا? 30 ?49 قرار گرفته است. این منطقه از نظر تقسیم بندی ساختاری ایران در زون البرز- آذربایجان (البرز غربی)، قرار دارد. این محدوده شامل سنگ های آتشفشانی، رسوبی و نفوذی است. ترکیب غالب سنگ های آذرین منطقه شامل آندزیت، آندزیت بازالتی، تراکی آندزیت و تراکی داسیت است که توده های نفوذی با ترکیب کوارتز مونزونیتی، کوارتز مونزو دیوریتی، مونزونیتی و سینیتی با سن الیگوسن در داخل آنها نفوذ کرده و آن ها را با درجات متفاوتی آلتره کرده است. بررسی های پتروژنتیکی نشان دهنده ی سری ماگمایی کالک آلکالن پتاسیم بالا برای سنگ ها ست که در برخی نمونه ها این روند به سمت سری های شوشونیتی نیز پیش می رود. نمودار های هارکر برای هردو دسته از سنگ ها، روند های منفی و مثبت مشابهی را دارند. روند های مشاهد شده در نمودار های تغییرات ، نقش تفریق را در تکامل ماگمایی نشان می دهد . نمودارهای عنکبوتی سنگ های خروجی و درونی نیز تهی شدگی و غنی شدگی های یکسانی را دارند. به عنوان مثال در تمامی نمونه ها تهی شدگی eu را می توان مشاهده نمود که این با حضور پلاژیو کلاز در سنگ ها که با مطالعات پتروگرافیکی نیز مطابقت دارد، سازگار است. با توجه به نمودار های تمایز محیط تکتونیکی می توان چنین نتیجه گرفت که سنگ های آتشفشانی منطقه ی زاجکان در یک قوس آتشفشانی قاره ای که مرتبط با فرورانش است تشکیل شده اند و سنگ های نفوذی در نتیجه ی تصادم قاره ای پس از فرورانش تشکیل شده اند و نیز پتاسیک بودن ماگما ها نیز بیان کننده ی دوری نسبی منطقه از محل فرورانش یا برخورد قاره ای می باشد. بررسی های صحرایی و کانی شناسی وجود بخش های پروپیلیتی، کائولینیتی، آلونیتی و سیلیسی را در نواحی دگرسان شده به اثبات رسانده است که این بخش ها از پایین به بالا زون بندی منظمی را ایجاد کرده اند. داده های حاصل از مطالعات دور سنجی، سیالات درگیر و همچنین وجود شکستگی های فراوان، هیدروترمالی بودن آلتراسیون های منطقه را مشخص کرده است. با توجه به حضور کانی هایی همچون آلونیت ، کائولینیت و سیلیس که در منطقه از فراوانی قابل توجهی برخور دارند و نیز دمای سیالات درگیر (c? 216-190)، می توان نوع آلتراسیون را اپی ترمال تیپ اسید سولفات (hs) در نظر گرفت.